Dr n. med. Alicja Karney
Pediatra, Oddział Hospitalizacji Jednego Dnia, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa
Nieżyt nosa to jeden z najczęstszych objawów infekcji górnych dróg oddechowych. Uciążliwy katar nie tylko utrudnia oddychanie, ale może też skutkować przykrymi powikłaniami. Pediatra podpowiada, jak zwalczyć ten problem.
Jakie są przyczyny i objawy infekcji górnych dróg oddechowych?
To najczęstsza przyczyna zachorowań u dzieci, zwłaszcza w wieku żłobkowo-przedszkolnym, w okresie jesienno-zimowym. Głównym powodem zakażeń są wirusy oddechowe (rinowirusy, koronawirusy, RSV, wirus grypy i paragrypy) – odpowiadają one nawet za 70 proc. infekcji. Przede wszystkim mamy do czynienia z zapaleniem błony śluzowej nosa i zatok (katar), a także z zapaleniem gardła i migdałków oraz zapaleniem ucha środkowego. Katar zwykle zaczyna się od pojawienia się cieknącej wydzieliny z nosa i zatkania nosa wskutek obrzęku błony śluzowej. Mogą też pojawić się gorączka, ucisk w części twarzowej czy ból głowy.
Jak poradzić sobie z katarem u dzieci i u dorosłych?
Nie ma leczenia przyczynowego, więc leczymy objawowo. Na sam katar można podawać środki, które obkurczą naczynia błony śluzowej i udrożnią nos. To leki najczęściej w formie aerozolu. U małych dzieci podajemy je 1-3 razy dziennie, u niemowląt – najlepiej przed karmieniem. Ważne jest też nawadnianie organizmu, zarówno ogólne, jak i miejscowe – np. poprzez inhalacje.
Czym się kierować przy wyborze areozolu do nosa dla dzieci?
Warto poszukać środków zawierających połączenie substancji działającej przeciwobrzękowo z substancją nawilżającą. Takie połączenie pomaga odblokować nos, ale co ważne, nawilża i regeneruje błonę śluzową nosa oraz zabezpiecza ją przed uszkodzeniami. W przypadku wyboru aerozolu do nosa stosowanego u małych dzieci zwracam też uwagę na to, by były one rozpylane w formie delikatnego strumienia, mgiełki, a nie pod dużym ciśnieniem.
Jakie mogą być skutki nieleczonego kataru u dzieci?
Powikłaniem może być nadkażenie bakteryjne, a zwłaszcza u małych dzieci również zapalenie ucha środkowego. W przypadku pojawienia się takich dolegliwości niekiedy może być konieczne wdrożenie antybiotykoterapii.