Dr hab. n. med. Danuta Nowicka
Specjalista dermatolog-wenerolog, adiunkt Katedry i Kliniki Dermatologii, Wenerologii i Alergologii, profesor Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu. Autorka czterech podręczników z zakresu dermatologii przeznaczonych dla studentów kierunku Kosmetologii, które stały się bazą kształcenia w licznych uczelniach i szkołach wyższych prowadzących kształcenie w tym kierunku oraz licznych artykułów i rozdziałów w publikacjach naukowych. Jest również członkiem Rady naukowej pisma Kosmetologia Estetyczna. Od 2018 roku pełni funkcję konsultanta wojewódzkiego ds. dermatologii i wenerologii dla województwa dolnośląskiego. Jest Sekretarzem Dolnośląskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Od wielu lat prowadzi własna praktykę z zakresu dermatologii klinicznej i estetycznej. Szczególną uwagę przywiązuje do właściwej pielęgnacji skóry i połączenia zabiegów kosmetycznych i medycznych. Twórczyni i właścicielka marki DrNovicka.
Pieluszkowe zapalenie skóry (PZS, diaper dermatitis, napkin dermatitis) to jedna z najczęstszych dolegliwości, jakie dotykają niemowlęta i małe dzieci. Z objawami PZS zmaga się nawet 50-60 proc. maluchów, a największa częstotliwość występowania tego typu problemów w obrębie skóry dziecka przypada na okres pomiędzy 7. a 12. miesiącem życia.
Na skórze okolicy pieluszkowej mogą być obecne: rumień, obrzęk, grudki zapalne, czasem krosty, z dolegliwości subiektywnych należy wymienić świąd, pieczenie, co może powodować niepokój dziecka.
Jakie są powody ich występowania? Dlaczego latem ryzyko ich powstania wzrasta?
Zapalenie pieluszkowe może mieć różne przyczyny. Częściej dotyczy dzieci ze skłonnością do rozwoju alergii i może być jednym z pierwszych objawów atopowego zapalenia skóry. Często wywołane jest przez nadmierny rozwój flory bakteryjnej i drożdżakowej, co najczęściej powodowane jest niewłaściwą pielęgnacją wrażliwych okolic. Rozwojowi zmian skórnych sprzyjają:
- wilgoć i uszkodzenie (tzw. maceracja) naskórka, zaburzające naturalną funkcję skóry jako bariery ochronnej i będące przyczyną nadmiernego przenikania substancji drażniących, alergizujących oraz mikroorganizmów do głębszych warstw skóry;
- przewlekłe pocieranie skóry przez pieluszkę, powodujące występowanie mechanicznie uwarunkowanych zapalnych zmian skórnych;
- zasadowe pH moczu, którego wartość jest dodatkowo podnoszona przez produkujące ureazę bakterie kałowe;
- niedostateczna higiena skóry.
Ryzyko zmian wzrasta w parne ciepłe dni, przy niewłaściwie dobranej odzieży, nakrycia dziecka.
W jaki sposób zapobiegać odparzeniom pieluszkowym?
Przy nawracającym problemie pieluszkowego zapalenia skóry warto przyjrzeć się stosowanym pieluszkom. Powinny być odpowiednio dobrane do rozmiaru dziecka, wykonane z mikroporowatych, „oddychających” materiałów, zmieniane w razie potrzeby. Zwykle zaleca się często zmieniać pieluszkę (co godzinę u noworodków i co 3-4 godziny u małych dzieci), a w czasie dnia, jeśli to możliwe robić możliwie jak najdłuższe przerwy w jej noszeniu.
Równie ważna jest higiena okolicy pieluszkowej, dobrze dobrane preparaty do mycia i pielęgnacji. Mycie zaleca się wykonywać czystą, letnią wodą, bez użycia drażniących gąbek i myjek.
Po jakie produkty i składniki sięgać, by ukoić delikatną skórę dziecka i zapewnić jej regenerację? Które ze składników mają największe znaczenie? Czy produkty z tymi składnikami mogą być używane bezpiecznie od 1. dnia życia?
Na okolicę pieluszkową zaleca się stosowanie kremów przeciw podrażnieniom. Coraz więcej produktów jest badanych i dopuszczonych do stosowania od pierwszego dnia życia. Pudry czy zasypki zawierają skrobię lub talk, które pochłaniają wilgoć i zmniejszają powstawanie otarć i odparzeń. W kremach powinny być obecne tlenek cynku, alantoina, lanolina, D-pantenol lub prowitamina B5. Dużym osiągnięciem ostatnich lat jest zastosowanie w dermokosmetykach dla dzieci probiotyków, czyli ochronnych szczepów bakteryjnych albo składników im sprzyjających. Odbudowa naturalnej flory bakteryjnej ogranicza rozwój i namnażanie się patogenów, zapobiega więc stanom zapalnym, podrażnieniom, alergiom. Nie należy łączyć zasypek z oliwką lub mleczkiem, gdyż może to prowadzić do powstawania podrażnień skóry. Przy zaostrzeniu zmian jest wskazane użycie środków przeciwbakteryjnych i przeciwdrożdżakowych z dodatkową zawartością działającego przeciwzapalnie 1 proc. hydrokortyzonu.
