Mgr inż. Tomasz Tokarzewski
Optometrysta NO03109, Akademia Wzroku Tokarzewski
Wyraźne i komfortowe widzenie jest konieczne, aby dziecko mogło się prawidłowo rozwijać, a także osiągać wymarzone wyniki w nauce. Niestety, bardzo często nie jest w stanie samodzielnie określić, czy widzi poprawnie. Jak rodzic może dbać o wzrok dziecka?
Dlaczego regularne badanie wzroku dziecka jest tak istotne?
Kompleksowe badanie wzroku jest w stanie uchronić dziecko od wielu poważnych problemów w przyszłości. Zależnie od wieku pacjenta oraz jego współpracy ze specjalistą, badanie wzroku umożliwia sprawdzenie m.in. ostrości wzroku oraz wykrycie ewentualnej wady wzroku. Umożliwia tym samym skuteczne określenie korekcji i wskazanie okularów, jakich potrzebuje dziecko. Ponadto, podczas badania sprawdza się wiele funkcji wzrokowych, w tym np. ruchy gałek ocznych, widzenie obuoczne oraz motorykę oczu. Istnieje bardzo wiele kwestii, które należy sprawdzić podczas badania, aby wykryć ewentualne problemy. Tym samym warto pamiętać, że wczesna diagnoza może zapobiec nieprawidłowemu rozwojowi dziecka, szczególnie w wieku szkolnym.
Jakie kroki należy podjąć po wykryciu wady wzroku?
W przypadku wystąpienia u dziecka wady wzroku, pierwszym podstawowym rozwiązaniem są okulary korekcyjne lub soczewki kontaktowe. Można też stosować je wymiennie – wszystko zależy od indywidualnych potrzeb dziecka, chociaż z doświadczenia wiem, że pierwsze zazwyczaj są jednak okulary. W przypadku problemów akomodacyjno-konwergencyjnych zazwyczaj zalecane są ćwiczenia, aczkolwiek czasami wymagana jest także dodatkowa korekcja okularowa. Jeśli chodzi o nieprawidłowe ustawienie oczu, bardzo pomocny jest odpowiedni trening, choć czasem konieczna jest także korekcja pryzmatyczna. Nierzadko dochodzi jeszcze terapia koordynacji ogólnej, czyli tzw. motoryki dużej. Jest to spowodowane tym, że osłabiona motoryka gałek ocznych jest zwykle powiązana z ograniczeniami w koordynacji ruchowej ogólnej.
Często diagnozuje się także zeza u dzieci. Jak wtedy wygląda leczenie?
Ostatnio często wykorzystuje się terapię widzenia, dzięki której istnieje duża szansa, by częściowo lub w całości wyprowadzić dziecko ze stanu zeza. Polega ona na stosowaniu regularnie powtarzanych ćwiczeń.Należy jednak podkreślić, że nie trwa to miesiąc bądź dwa, ale całe lata. Bardzo często zdarza się tak, że nawet uzyskanie pożądanego stanu nie oznacza zakończenia terapii. Aby stan sprzed terapii nie powrócił, dziecko musi wykonywać kolejne serie ćwiczeń, tzw. sesje przypominające.
Wspomniał Pan o korekcji okularowej u dzieci. Na co zwrócić uwagę podczas wyboru okularów?
Istnieje wiele ważnych aspektów, jednak przede wszystkim należy wybrać takie, które będą w pełni bezpieczne, a także lekkie i odporne na stłuczenia.Oprawa powinna być tak dobrana, żeby okulary nie spadały dziecku z nosa, a także nie powodowały ucisku. Czasami w celu lepszego dopasowania stosuje się dodatkowo np. stopery lub gumkę. Istotny jest także wybór trwałych soczewek z dodatkowymi powłokami (antyrefleksyjną, chroniącą przez światłem niebieskim itd.).
Czy istnieją sposoby, które pomogą opiekunom chronić wzrok dzieci?
Rodzice powinni przede wszystkim zwrócić uwagę na ilość czasu spędzanego przez dzieci przed ekranami urządzeń elektronicznych, takich jak smartfony, tablety itp. Długotrwała, nadmierna praca w bliskich odległościach, przy jednoczesnym napięciu akomodacji, to obecnie największa przyczyna postępującej krótkowzroczności wśród całego społeczeństwa. Urządzenia z wyświetlaczami cyfrowymi to także ograniczone pole widzenia, na którym dziecko skupia się przez długi czas. Ważne jest, by dziecko codziennie wyszło na dwór, pobiegało na świeżym powietrzu, przebywało na słońcu, żeby było aktywne poza domem. Jeśli to możliwe, należy ograniczyć pracę z bliska, która wymaga napięcia wzroku, ograniczając zarazem ruchomość oczu. Należy zadbać także o to, by chronić oczy dziecka przed szkodliwym promieniowaniem UV, kupując mu odpowiednie okulary. Warto zwrócić uwagę, by okulary korekcyjne zawierały powłokę z filtrem UV.
